"Được" làm, ... dám chịu!

Ngày đầu đi làm, mình có cơ hội trải nghiệm trong một doanh nghiệp FDI Nhật – một “chốn thiên đường” của sản xuất theo đúng nghĩa.
Tại đây, “chuẩn chỉnh” không chỉ là khẩu hiệu, mà là nguyên lý vận hành. Từng quy trình, từng con người, từng thiết bị đều được phối hợp nhịp nhàng để tạo ra sản phẩm đạt chất lượng ổn định, kiểm soát được – dù cần sự tập trung cao độ.

Quy trình, SOP, kiểm tra, cải tiến... tất cả vận hành như một hệ sinh thái sản xuất khép kín. Và nếu có sai sót, thì đã có quy trình sửa sai rõ ràng, bài bản – không hoảng loạn, không “chữa cháy”.

Từ hệ thống ổn định đến môi trường khởi nghiệp

Năm 2019–2020, ngay trước khi đại dịch Covid-19 ập đến, mình nhận được một cơ hội lớn – được giao quản lý sản xuất tại một nhà máy thực phẩm nhỏ với khoảng 45 người, 2 chuyền sản xuất, vận hành hai ca.

Không khí ở đây rất khác: Khởi nghiệp đúng nghĩa – máu lửa, xông xáo, sẵn sàng làm tất cả để có kết quả, nhưng quy trình thì... đang dần hình thành.

Thị trường phản hồi tốt, doanh số tăng vọt – theo đúng nghĩa đồ thị hình parabol ngược: lao thẳng lên trời.

Đơn hàng dồn dập. Công ty mở rộng quy mô sản xuất: tăng ca, tuyển người, mua thêm thiết bị. Mình thì tất nhiên “được làm”.

Khi “được làm” đi kèm... dám chịu?

Trong cơn hưng phấn tăng trưởng, rủi ro ập đến. Chỉ trong 2 ngày, gần 2 Lot (~120.000 "sản phẩm") gặp lỗi trước khi xuất xưởng – con số không tưởng với một nhà máy quy mô nhỏ.

Nguyên nhân?  Nhiều khâu cùng lúc xảy ra vấn đề nhưng cốt lõi nằm ở chính mình.

Được làm là một vinh dự – nhưng dám chịu mới là trưởng thành

Trong môi trường doanh nghiệp khởi nghiệp, “được trao quyền” thường đi trước cả khi bạn thực sự sẵn sàng. Đó là cơ hội để trưởng thành nhanh hơn, nhưng đồng thời cũng là cam kết đối mặt với hậu quả nếu mọi thứ không như kế hoạch.

Và như bạn biết, trong khởi nghiệp – kế hoạch là thứ dễ bị cuộc đời chỉnh sửa nhất.

Khởi nghiệp vs Trưởng thành – không chỉ là tuổi đời

Sự cố ấy làm mình nhận ra một khác biệt quan trọng, doanh nghiệp khởi nghiệp và doanh nghiệp trưởng thành không chỉ khác nhau ở quy mô, tuổi đời, mà ở phương thức vận hành và quản trị rủi ro.

• Khởi nghiệp vận hành bằng tinh thần: linh hoạt, cảm hứng, cảm tính, quyết định nhanh và hành động liền.

• Doanh nghiệp trưởng thành vận hành bằng hệ thống: chuẩn hóa, dữ liệu, kiểm soát, rủi ro được tính toán và quản lý.

Hệ thống như một “mạng lưới chống sốc” – có thể tự điều chỉnh trước các tình huống phát sinh.

Ở doanh nghiệp trưởng thành, hệ thống chịu trách nhiệm cùng bạn.
Ở khởi nghiệp, bạn chính là hệ thống.

Câu chuyện không chỉ là của nhà máy... mà là của chính mình (và có thể là của bạn)

“Được làm” là một món quà.
“Dám chịu” là một bước ngoặt trưởng thành.

👉 Nghĩ như khởi nghiệp – để luôn dám làm, dám bước vào cái mới.
👉 Làm như trưởng thành – để chắc tay lái, kiểm soát rủi ro, và chịu trách nhiệm với hành động của mình.

___ Ngô Đức Ngự___